Maca-maca – wygląd oraz pochodzenie rośliny
Maca (łac. Lepidium meyenii Walpers, Lepidium peruvianum) pochodzi z rodziny Brassicaceae. Jej nazwy zwyczajowe to: ayak chichira, ayuk willku, maca-maca, mace, maino, pepper grass, peruvian ginseng. Jest rośliną dwuletnią, bądź byliną o wysokości dochodzącej do kilkunastu centymetrów, ze zredukowaną łodygą, liśćmi o blaszkach od 7 do 12 cm i 2,5 cm szerokości oraz korzeniem przypominającym buraka, ewentualnie gruszkę o średnicy 2–8 cm.
Korzeń stanowi użytkową część rośliny. Wśród odmian Lepidium meyenii znajduje się około 8 rodzajów, a różnią się one zabarwieniem korzeni oraz części naziemnej – z reguły korzeń ma kolor ziemniaka, ale może mieć także odcienie od białego, poprzez żółty, biało-żółty, biało-różowy, biało-purpurowy, szary, czerwony, fioletowy aż po czarny. Miejscem występowania rośliny były niegdyś całe Andy, aktualnie rośnie ona tylko w niektórych rejonach Peru, w strefie zwanej „suni” oraz „puna” na wysokości 3500 m n.p.m., a nawet do 4450 m n.p.m. Maca negra jest odmianą macy z charakterystyczną czarną skórką.
Lepidium meyenii – skład chemiczny
Świeży korzeń macy zawiera ok. 80% wody, wysuszony ok. 10%. Pozostałą część stanowią:
- białka – 10-13%
- węglowodany – 25-78%
- błonnik – 8,5%
- tłuszcze – ponad 2%
- popiół – prawie 5%
- żelazo, wapń i aminokwasy - nieznaczne ilości
Wśród kwasów tłuszczowych, znajdujących się w korzeniu największą ilość stanowi kwas linolenowy, palmitynowy i oleinowy, a także sterole (sitosterol, kampesterol, ergosterol, brassikasterol, 7,22-ergostadienol, witaminy (A, B1 , B2 , B6 , C, E), sole mineralne (Ca, Fe, Cu, Zn, Mn, K, Na, jodki), glukozynolaty (glikozydowe połączenia siarkowe) oraz biologicznie aktywne aromatyczne izotiocyjaniany (olejki gorczyczne), w tym izotiocyjanian p-metoksybenzylowy, a poza nimi: leukoantocyjaniany, garbniki, saponiny, taniny, terpenoidy, steroidy.
Maca Negra – zioło na płodność i libido
W odniesieniu do gospodarki hormonalnej – korzeń rośliny maca wpływa na regulację poziomu estrogenów u kobiet w okresie menopauzy, a także u pań starających się o dziecko, gdyż znany jest z właściwości wspierających funkcje seksualne u kobiet oraz wpływu na płodność.
Maca zawiera fitosterole, flawonoidy, aminokwasy, węglowodany, tłuszcze (nasycone oraz nienasycone kwasy tłuszczowe) oraz błonnik, który pozytywnie wpływa na układ trawienny i może wspomagać odchudzanie. Korzeń maca jest też bogaty w mikroelementy, między innymi takie jak: żelazo, wapń, miedź, cynk.